Bezglutenowe ABC
Oto, co musisz wiedzieć o odchodzeniu od glutenu i dlaczego może to być świetna okazja do odkrywania nowych potraw.
Czy gluten jest wrogiem? Dla niektórych tak. Dla innych jest to po prostu nieszkodliwe białko o złej sławie. Oto, co musisz wiedzieć o odchodzeniu od glutenu i dlaczego może to być świetna okazja do odkrywania nowych potraw.
Żywność bezglutenowa jest już wszędzie. Tak – nawet w McDonalds. Czy porzucanie glutenu jest lepsze dla naszych ciał, naszego umysłu, naszych jelit? Kto naprawdę musi pozbyć się go ze swojej diety? A jeśli to zrobimy, co u licha będziemy jeść? Oto jak żyć w świecie pełnym makaronu, chleba i ciasta, bez możliwości jedzenia makaronu, chleba i ciasta. To łatwiejsze niż się wydaje.
Czym dokładnie jest gluten?
Gluten. Już samo słowo brzmi złowieszczo. Nie obawiaj się, chyba że jesteś uczulony – gluten jest nieszkodliwym białkiem występującym w pszenicy, jęczmieniu, słodzie i życie. Najczęściej znajduje się w makaronie, pizzy, chlebie, piwie, pączkach, ciastach i wszystkich innych formach pysznych mącznych węglowodanów i słodyczy. Ale jest też podstępny – trafia do owsianek, zup, kiełbas, sosu sojowego, latte, lukrecji, pomadek, Play-Doh, a nawet niektórych witamin i leków.
Czy muszę iść bezglutenowo?
Jedynym powodem, dla którego musisz wyeliminować gluten z diety, jest to, że powoduje problemy ze zdrowiem. U niektórych osób nietolerancja glutenu objawia się wzdęciami, gazami, drażliwością, zmęczeniem, wysypkami skórnymi, otępieniem, skrzypiącymi stawami i utratą masy ciała. Nie diagnozuj się sam – idź do lekarza i dowiedz się więcej przed wyeliminowaniem jakichkolwiek grup pokarmowych z diety. Jeśli naprawdę czujesz, że gluten jest wrogiem dla twojego ciała i jesteś jednym z milionów zdiagnozowanych z wrażliwością na gluten, porzuć go i nie oglądaj się za siebie.
Czy to może być celiakia?
Jest jedna grupa ludzi, którzy po prostu nigdy nie mogą jeść glutenu – to celiatycy. Często mylona z alergią, celiakia jest w rzeczywistości stanem autoimmunologicznym. Mówiąc prosto, gdy osoba cierpiąca na celiakię zje gluten, jej przeciwciała omyłkowo wykrywają białko jako intruza i atakują błonę śluzową jelita cienkiego. Pierwsze objawy mogą być mylące. Dla wielu osób ustalenie problemu może zająć dużo czasu.
Jakie są objawy celiakii?
Najlepiej wykluczyć celiakię, jeśli masz problemy z żołądkiem po zjedzeniu glutenu. Niektórzy celiatycy cierpią poważnie – najbardziej skrajne przypadki mogą nawet prowadzić do hospitalizacji. Dla innych może to po prostu wyglądać, jakby twój brzuch był bardzo wzdęty. Inne objawy to:
• biegunka lub zaparcie
• niedokrwistość
• depresja
• niepokój
• utrata masy ciała
• opryszczkowe zapalenie skóry (swędząca, czerwona wysypka)
• ból stawów / zapalenie stawów
• kurcze mięśni
• mrowienie w palcach u rąk i nóg (neuropatia)
• słabość i wyczerpanie
• zgaga
• zahamowany wzrost
• problemy z płodnością
• rany w jamie ustnej
• zły stanu zębów i kości
Skąd mam wiedzieć czy mam celiakię?
Miliony celiatyków nawet nie wie o swojej chorobie, narażając się na zachorowanie na raka i osteoporozę. Lekarz może ci powiedzieć, czy masz celiakię, wykonując proste badanie krwi, które pokaże, czy twoje przeciwciała reagują na obecność glutenu i atakują jelito cienkie. Czasami możesz również wymagać endoskopii, aby sprawdzić stan jelita za pomocą szybkiej biopsji.
Które produkty są bezglutenowe?
Możesz cieszyć się smakiem bez glutenu. Zamiast postrzegać nową dietę jako dożywotnią karę, pomyśl, że to twój nowy sposób na zdrowe życie. Istnieją dwa rodzaje żywności bezglutenowej – naturalnie bezglutenowa i sztucznie opracowana, która pojawia się coraz więcej dzięki nauce i zwiększonemu popytowi. Nowa generacja alternatywnych mąk z dodatkiem magicznej gumy ksantanowej przekształciła bezglutenowe wypieki. Dzisiaj celiatycy mogą sobie pozwolić na wszystko, od ciast i pizzy po słodycze i ciasteczka. Najprawdopodobniej zapełnisz swoje szafki tymi bezglutenowymi smakołykami, ale nie oznacza, że powinieneś je jeść codziennie, tylko dlatego, że są bezglutenowe.
Zrównoważona dieta bezglutenowa
Kiedy zdiagnozowano u ciebie nadwrażliwość na gluten lub celiakię, istnieje prawdopodobieństwo, że na początku twoje ciało wymaga leczenia na skutek złego wchłaniania składników odżywczych. Dobrą wiadomością jest to, że można dosłownie odwrócić skutki uboczne, nigdy więcej nie jedząc glutenu. Ale musisz także przyjrzeć się swojej diecie, aby upewnić się, że otrzymujesz zbilansowany zakres składników odżywczych i minerałów, których potrzebuje twój organizm. Szczególną uwagę należy zwrócić na żelazo, wapń, magnez i cynk. Poniższe naturalnie bezglutenowe składniki istnieją od czasu, gdy żyły nasze pra-pra-pra-pra-prababcie.
Pozdrów swoich nowych najlepszych przyjaciół:
• Mięso i drób. W swojej naturalnej formie mięso jest całkowicie wolne od glutenu. Czerwone mięso jest genialnym źródłem żelaza i zwiększy liczbę czerwonych krwinek, jeśli ci ich brakuje lub masz anemię. Drób jest pełen cynku, który jest niezbędny do wzrostu i rozwoju.
• Ryby i skorupiaki. Od świeżego łososia po sardynki w puszkach, ryba to bezglutenowa podstawa pełna białka.
• Owoce i warzywa. Ziemniaki wybawią każdego celiatyka – dostarczają witamin z grupy B i po prostu są bosko smaczne pod każdą postacią. Ciemnozielone warzywa są doskonałym źródłem magnezu.
• Nasiona, fasola i rośliny strączkowe. Soczewica i ciecierzyca są idealne do zup, sałatek i curry. Są także pełne składników odżywczych. Jeśli wszystko inne zawiedzie i potrzebujesz szybkiego posiłku, puszka fasolki może uratować ten dzień.
• Nabiał i jaja. Będziesz potrzebować sera, jogurtu i mleka, aby utrzymać mocne kości i jajek, aby uzupełnić żelazo i witaminy B12. Jeśli jesteś weganinem, nie tolerujesz laktozy lub masz alergię na mleko lub jaja, pamiętaj, aby zaopatrzyć się w wapń i żelazo w innym miejscu.
• Zboże bezglutenowe (ryż, komosa ryżowa i kasza gryczana). Utrzymują zdrowe jelita i układ trawienny, dzięki dużej ilości błonnika pokarmowego.
• Orzechy. Migdały to przydatna przekąska pełna wapnia, a orzechy brazylijskie zapewniają doskonałe źródło cynku.
Uważaj na zanieczyszczenia
Ostatnia (i bardzo ważna) uwaga na temat życia bezglutenowego – należy zachować szczególną ostrożność w przypadku zanieczyszczenia glutenem. Jeśli używasz tego samego tostera, co ktoś, kto używa chleba zawierającego gluten, lub mieszasz bezglutenowy makaron tą samą łyżką, co twój partner, będziesz spożywać gluten. W przypadku celiakii nawet miękisz może wywołać reakcję autoimmunologiczną i uszkodzić błonę śluzową jelit. Świat gastronomii powoli zaczyna rozumieć, jak ważne jest oddzielne gotowanie żywności bezglutenowej i używanie różnych przyborów kuchennych, ale zawsze pytaj się przed jedzeniem i dokładnie sprawdzaj informacje ze wszystkimi pracownikami.